Reis in Nepal | Page 8

zin en smaak voor kunst. Hunne godsdienst is het
Brahmanisme; hunne taal is een dialekt van het sanskriet, vermengd
met thibetaansche woorden; zij gebruiken het sanskrietsche
letterschrift.
De Newars vormen de groote meerderheid der bevolking van de vallei
van Nepâl; zij werden eeuwenlang door hunne eigene rajahs geregeerd,
onder wier bestuur in de steden van Nepâl vele belangrijke
monumenten werden gesticht. Even als de Gorkhas, zijn ook de Newars
gesproten uit de vermenging van Hindoes en Thibetanen; maar het
thibetaansche element heeft bij hen veel meer de overhand. Toen ik de
vallei van Nepâl betrad, had ik onder mijn gevolg ook een bediende,
die met mij de verschillende deelen van Indië had doorreisd, zonder
eenig begrip te hebben van de landstreken, waarheen onze weg voerde.

Maar ter nauwernood waren wij in het eerste grensdorp van Nepâl
aangekomen, of hij vroeg mij, of wij ons niet in China bevonden.
Volgens hem hadden de inlanders eene zeer sterke overeenkomst met
de Chineezen, die hij te Bombay had gezien. De taal der Newars, het
newari, verschilt zeer van die der Gorkhas, hoewel zij evenzeer een
mengsel is van sanskriet en thibetaansch. Het newari is de eenige taal
van Nepâl, die eene letterkunde heeft.
De Newars zijn ten eenemale ontbloot van den krijgshaftigen geest en
de militaire bekwaamheden der Gorkhas, maar bezitten daarentegen
een zeer opmerkelijken aanleg voor landbouw, handel en nijverheid. Zij
zijn de bouwmeesters der met prachtig beeld werk versierde,
merkwaardige tempels, waarmede de vallei als bezaaid is. De kunst om
het hout te bewerken en te snijden heeft bij hen eene hoogte bereikt, die,
naar mijn oordeel, door geen enkel volk van het hedendaagsch Europa
wordt geëvenaard. Maar het thans heerschende ras, de Gorkhas, doet
volstrekt niets om de kunst aan te moedigen; zij gaat dan ook sterk
achteruit; de bekwame kunstenaars zoeken elders een goed heenkomen;
en tegenwoordig vindt men in de geheele vallei ter nauwernood een
dozijn lieden, die inderdaad de kunst van houtsnijden verstaan.
Wanneer de laatste van deze kunstenaars verdwenen zal zijn, zal ook de
kunst van houtsnijden zelve in Nepâl ten onder zijn gegaan, zoo als de
kunst van het brons te bewerken hier reeds zoo goed als vergeten is.
Ook de architectuur is in verval; bijna al de merkwaardige monumenten
dagteekenen van vóór den tijd der heerschappij van de Gorkhas.
Een derde gedeelte der Newars belijdt de hindoesche godsdienst: zij
zijn volgelingen van Siva; de anderen zijn Boeddhisten. Zoowel
Brahmanisten als Boeddhisten hebben het kastenstelsel in stand
gehouden.
Twee sprekende karaktertrekken zijn aan alle Nepaleezen, Gorkhas
zoowel als Newars, gemeen: hunne groote godsdienstigheid en hun
onafhankelijkheidsgevoel. De Nepaleezen zijn misschien het
godsdienstigste volk der wereld. Mij is geen ander land bekend, waar,
naar verhouding, het getal der tempels en der priesters zoo groot is.
Godsdienstige feesten en plechtigheden nemen het grootste gedeelte
van den tijd der bevolking in beslag. De astrologen, die doorgaans
onder de priesters worden gekozen, spelen bij alle handelingen van het
leven eene gewichtige rol; en evenmin als de oude Romeinen, zullen de

Nepaleezen eene onderneming op touw zetten of eene reis aanvaarden,
zonder vooraf het lot te hebben geraadpleegd en een gunstigen dag
uitgekozen. Jammer maar dat, ondanks hunne godsdienstigheid, hunne
zedelijkheid zoo veel te wenschen overlaat; vooral is hun volkomen
gemis van waarheidszin zeer opmerkelijk. Een Hindoe zegt nog
somtijds de waarheid, een Nepalees nooit.
Wat de bewoners van Nepâl zeer beslist van de Hindoes onderscheidt,
is hunne vaderlandsliefde en hun onafhankelijkheidsgevoel. Deze beide
eigenschappen, waarvan men elders in Indië geen spoor vindt, zijn bij
de geheele bevolking van Nepâl in zeer hooge mate ontwikkeld. In die
gezindheid wortelt hun onbedwingbaar wantrouwen jegens alle
vreemdelingen; zij is het ook die hen tot het besluit heeft gebracht om
den toegang tot hun land aan alle Europeanen te ontzeggen.
De mythische geschiedenis van Nepâl begint met de helden van de
Mahabharata, maar van de werkelijke geschiedenis des lands weten wij
al even weinig als van die van het overige Indië. Voor het jaar 1300 van
onze jaartelling is ons met zekerheid eigenlijk niets van de historie des
lands bekend, dan alleen dat het Boeddhisme er omstreeks de eerste
eeuw werd ingevoerd. Ongetwijfeld was eertijds de bevolking
hoofdzakelijk thibetaansch. Na de inneming van Shittor, door
Ala-oed-din, in 1306, namen een aantal Radjpoets, die zich aan de
muzelmansche heerschappij niet wilden onderwerpen, de wijk naar de
bergen van Nepâl. Zij werden in 1336 gevolgd door andere Radjpoets
uit de koninkrijken Oudhe en Kanoeje, die insgelijks voor de nieuwe
veroveraars vluchtten. Uit deze emigratie van Radjpoets zouden de
Gorkhas gesproten zijn, die in Nepâl een klein zelfstandig vorstendom
vormden, dat eeuwenlang zijne onafhankelijkheid wist te handhaven. In
1765 vatten de Gorkhas het plan op om geheel Nepâl onder één gezag
te vereenigen. Na een vierjarigen oorlog gelukte het hun, de drie
koninkrijken te onderwerpen, waarvan Bhatgaon, Patan