Perzië, Chaldea en Susiane | Page 5

de woning van den ontvanger der douane, voor wien de
perzische consul te Tiflis ons een aanbevelingsbrief heeft medegegeven.
Een aantal bedienden rooken of slapen voor de deur; een hunner neemt

den brief aan, en noodigt ons uit, plaats te nemen op eene aarden bank,
die tegen den muur is aangebracht. Na verloop van een kwartier komt
hij terug met de boodschap dat de aga zijn middagdutje doet en ons na
zijn ontwaken ontvangen zal.
De woning van dezen perzischen ambtenaar staat op een zandig pleintje,
waaromheen in het rond eene menigte balen zijn opgestapeld, door de
karavanen aangevoerd; de koopwaren blijven daar liggen, tot de
verschuldigde rechten voldaan zijn. Achter dien stapel balen en pakken
en kisten bespeur ik een klein huisje met een tuintje, waarboven
telegraafdraden gespannen zijn. Dat is een station van de engelsche
telegraaflijn, die dwars door Duitschland, Rusland en Perzië, het
moederland met Hindostan verbindt en haar voortzetting vindt in den
onderzeeschen kabel, die te Bender-Böeshehr, aan de Perzische golf
begint. De directeur van het engelsche telegraafkantoor van Djoelfa,
een Rus, helpt ons naar zijn beste vermogen, nu wij op het punt staan
Perzië binnen te trekken. Hij spreekt uitmuntend fransch, en stelt zich
met de meest mogelijke voorkomendheid tot onze beschikking, om
paarden en bedienden te huren. Hij verwisselt ons russisch geld voor
perzische munt; hij stelt aan onze muilezeldrijvers een eersten termijn
van de overeengekomen huur ter hand, en waarschuwt ons ten
ernstigste, in geen geval toe te geven aan den aandrang dier lieden, om
hun onderweg nog eenig geld uit te betalen: de minste toegevendheid
op dat punt zou waarschijnlijk ten gevolge hebben dat de tsjarvadars
ons in den steek zouden laten voor wij Tauris hadden bereikt. Hij geeft
mij ook eenige inlichtingen omtrent de manier van leven, waarin wij
ons voortaan zullen hebben te schikken. Ik deed zeer verkeerd, toen ik
klaagde over de russische posthuizen en hunne houten rustbanken: ook
deze laatste sporen van comfort zal ik voortaan moeten missen. "Gij
zult, zeide hij tot mij, geen ander onderkomen vinden dan karavanserais,
waar de wind vrijelijk door heen blaast; voor matras den naakten grond;
voor hoofdkussen het zadel van uw rijdier; gij zult zelfs de weelde
moeten ontberen van op stroo te slapen: er is ook geen stroo meer voor
de paarden, die sedert een maand genoodzaakt zijn, zich uitsluitend te
voeden met het jonge gras, dat den bodem begint te bedekken."
Juist toen alle toebereidselen gereed waren en het vertrek voor den
volgenden morgen was bepaald, ging de deur open; de perzische
ontvanger, door al zijne bedienden gevolgd, treedt met groote

deftigheid binnen, legt de hand op zijn hart en biedt ons zijne diensten
aan. Ik ben ook beleefd, neem oogenblikkelijk dezelfde houding aan, en
vraag hem: "Heeft Uwe Excellentie goed geslapen?"--Hij aarzelt een
oogenblik, en kijkt mij vragend aan, om te ontdekken of ik hem voor
den gek houd; vervolgens biedt hij, met dezelfde kalme deftigheid, op
nieuw zijne diensten aan. Zoodanig was mijne eerste kennismaking met
de ambtenaren van Iran. Trouwens, toen ik dat heerschap met den titel
van Excellentie aansprak, stelde ik hem veel te hoog. Hij is niets meer
dan de ontvanger der douane, en daarbij pacht hij van den gouverneur
van Azerbeïdsjan de bediening van het pontveer te Djoelfa.
Op alle trappen der hiërarchie worden alle ambten en bedieningen, in
het rijk van den koning der koningen, aan den meestbiedende verkocht.
Het veer wordt verpacht voor veertigduizend francs: maar de pachter is
vrij om voor het overzetten zooveel te vragen als hij goed vindt, zonder
dat iemand zich daarmede bemoeit. De gouverneur van Azerbeïdsjan
ontvangt als traktement de opbrengst der douane; van zijn kant laat hij
dus zoo hoog mogelijke rechten heffen en allerlei knevelarijen in
praktijk brengen. Wie de betrekking van ontvanger te Djoelfa van hem
verkrijgen wil, moet niet alleen een hooger bod doen dan al zijne
mededingers, maar vooral een voldoenden waarborg opleveren, dat hij
zich niet door gewetensbezwaren of iets dergelijks in de behoorlijke
uitoefening van zijn ambt zal laten belemmeren.
7 April.--Op onze karavanenreis hebben wij de eerste pleisterplaats
bereikt. De tocht heeft acht uren geduurd. Het genot van te paard te
rijden en verlost te zijn van die afschuwelijke russische diligence, die
telkens dreigde om te vallen, heeft mij alle vermoeienis doen vergeten.
Toen wij Djoelfa verlaten hadden, hebben onze gidsen ons een grooten
omweg laten maken, om in zeker dorp de flinke paarden, door den heer
Ovnatamof, den directeur van het telegraafkantoor te Djoelfa, voor ons
gehuurd, te verruilen tegen jammerlijke knollen, die bijna niet voort
kunnen. De ruil werd zoo handig uitgevoerd, dat wij er in het eerst niets
van bemerkten; de goede paarden keerden naar Djoelfa terug.
Vijf uren lang trokken wij door een woesten bergpas, waarop eene
vlakte volgde, door hooge heuvelen doorsneden, die geheel van