De re coquinaria 
 
The Project Gutenberg EBook of De Re Coquinaria, by Apicius This 
eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no 
restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it 
under the terms of the Project Gutenberg License included with this 
eBook or online at www.gutenberg.net 
Title: De Re Coquinaria Librorvm X Qvi Dicvntvr De Re Coqvinaria 
Author: Apicius 
Editor: Cesare Giarratano Friedrich Vollmer 
Release Date: August 4, 2005 [EBook #16439] 
Language: Latin 
Character set encoding: ISO-8859-1 
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE RE 
COQUINARIA *** 
 
Produced by Louise Hope, Ted Garvin, David Starner and the Online 
Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net 
 
{Transcriber's Note: 
All material in square brackets [ ], angle brackets < > and parentheses ( ) 
is in the original text. Material added by the transcriber is in braces { }. 
Letters that could not be fully displayed are "unpacked" and shown 
top-to-bottom within braces. Special forms: {+} obelus (dagger symbol)
{p/} line through descender {a/} any other letter, crossed out /// erasure 
{7} Tironian ampersand (in apparatus) and paragraph symbol (papyrus) 
{a} {s} alpha, sigma (in apparatus) {epsilon} single Greek letters in 
papyrus transcription All other Greek text, including the long Appendix, 
has been transliterated and is shown between "double quotes." 
Gesperrt (extended) text and boldface (recipe citations only) are shown 
between +marks+. 
Where the critical apparatus cites a page and line, recipe numbers are 
added in braces: {+4+ 2, 27}. Other numbers are explained at the end 
of the text.} 
* * * * * 
APICII 
LIBRORVM X QVI DICVNTVR 
DE RE COQVINARIA 
QVAE EXTANT 
EDIDERVNT 
C. GIARRATANO ET FR. VOLLMER 
 
LIPSIAE IN AEDIBVS B.G. TEVBNERI MCMXXII 
Printed in Germany 
 
PRAEFATIO 
De Apiciani libri fatis et codicibus exposuimus Giarratano in libello 'I 
codici dei libri de re coquinaria di Celio, Napoli 1912', Vollmer in 
Sitz.-Ber. d. Bayer. Akad. d. Wiss. phil.-hist. Kl. 1920 Abh. 6. pauca
addenda videntur: codicem Caesenatem interim inspexit et contulit 
Giarratano, nullius est preti. nec maioris cod. Vat. lat. 6803 papyrius fol. 
71-96, quem in Skutschii et Ihmii usum contulerat Samter. quae ad 
usum huius editionis maxime necessaria erunt, luculente digesta habes 
in indice codicum post hanc praefationem. 
edidimus igitur et ipsos Apicii libros quos putant, qui tamen non pleni 
nec integri sunt, sed saeculo fere IVº vel Vº epitomati et vulgari 
sermone aliquatenus adulterati, et excerpta Vinidarii Gothi, qui saeculo 
fere VIº et ipse opusculum Apicianum tunc adhuc plenum suum in 
usum compilavit, magis etiam quam ille prior excerptor licentiis 
sermonis vulgaris indulgens. hos squalores et quidquid librarii 
insequentes similiter deturpaverunt detersimus quoad licebat: 
composita et aestimata sunt vulgaris sermonis vestigia apud 
Vollmerium l.l. 
edidimus, inquimus, hos libros nec tamen ignoramus nos nihil fere 
agere potuisse nisi ut recenseremus ea quae tradita sunt abstersis 
maculis gravissimis, vere emendaturum non esse nisi qui plenam rerum 
scientiam habeat et tam excussis fontibus graecis et latinis quam 
experimentis factis cognoverit quid Apicius praecipere potuerit, quid re 
vera praeceperit. 
plene attulimus varias lectiones codicum EV ita tamen ut discrepantias 
pure orthographicas praetermitteremus. restituimus contra Schuchium, 
cuius tamen numeros paragraphos in margine addidimus, dispositionem 
librorum per capita et capitula ab ipso ut opinamur auctore institutam. 
indices adiecimus quales per haec tempora addere licebat, sperantes 
fore ut aliquando aliquis plene technica artis coquinariae verba graeca 
et latina colligat et explicet. 
restat ut lectores moneamus optime de hac editione olim meritos esse 
_W. Studemund_ et _M. Ihm_ excutiendo codices E et V; lectiones 
codicis V nos exhibemus secundum photographa optima, in codice E 
reddimus collationem Studemundii nostrum in usum repetitam 
expletam correctam liberalissime a _W.M. Lindsay_ et ab _E.A. Lowe_, 
qui nuper de hoc codice E exposuit in Berliner Philol. Wochenschrift
1920 p. 1174. 
+Lucae+ et +Monaci+ C. Giarratano. Fr. Vollmer. 
 
APICII 
CAE  
 
Archetypus Fuldensis, inde descripti 
V Vaticanus Vrbinas lat. 1146 litteris Turonicis scriptus saec. IX E 
Cheltenham bibl. Phillipps 275 litteris partim insularibus partim 
minusculis Carolinis scriptus saec. IX 
ex V descripti sunt codices saeculi XV hi: P Paris lat. 8209 { T Rom 
Vat. Vrb. lat. 1145 { L Florenz Laur. 73, 20 { S Florenz Laur. Strozz. 
67 { C Florenz Riccard. 141 (L III 29) {s} { R Florenz Riccard. 662 (M 
I 26) { Oxford Bodl. Canon. lat. 168 { Oxford Bodl. Add. B 110 
{ Cesena, bibl. munic. 167, 154 { Rom, Vat. lat. 6803 
ex E descriptus est codex Hummelbergii deperditus 
ex VE{s} lectiones a Politiano collectae in M München lat. 756 a. 1495 
a Petro Crinito scripto 
{a} = editio princeps s. a. Venetiis per Bernardinum Venetum expressa 
ex aliquo codice stirpis {s} Tor = editio Albani Torini Basileae 1541 
Hum = editio Gabrielis Hummelberg Tiguri 1542 Baseggio = editio 
Baseggii, Venetiis 1852 Sch = editio Chr. Theophili