Aliaj Tempoj

Aliaj Tempoj, by Edith Wharton

The Project Gutenberg EBook of Aliaj Tempoj, by Edith Wharton This
eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no
restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it
under the terms of the Project Gutenberg License included with this
eBook or online at www.gutenberg.org
Title: Aliaj Tempoj
Author: Edith Wharton
Translator: Edwin Grobe
Release Date: July 16, 2006 [EBook #18836]
Language: Esperanto
Character set encoding: ASCII
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ALIAJ
TEMPOJ ***

Produced by Robert L. Read, William Patterson and the Online
Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net

KLASIKAJ USONAJ NOVELOJ

EDITH WHARTON (cx.1861-1937)
ALIAJ TEMPOJ

Esperantigis EDWIN GROBE

1999 Eldonejo-Arizona-Stelo 1620 North Sunset Drive Tempe,
Arizona 85281-1550 Usono

EDITH WHARTON "ALIAJ TEMPOJ" Unua Eldono: Februaro 1999
Origina Anglalingva Titolo: "AUTRES TEMPS"

ALIAJ TEMPOJ
S-rino Lidkoto, dum la giganta minaca Nov-Jork-amaso sin difinis
transakve, retirigxis kauxre en sian angulon de la ferdeko kaj sidis
auxskultante kun speco de mallogika teruro la konstantan
antauxenirantan peladon de la helicoj.
Komence, sxi survojigxis suficxe trankvile--en sinteno kiun sxi nomis
"bonsenca"--sed la surmara semajno disponigis al sxi tro da tempo por
pripensi aferojn kaj lasis sxin dum tro longa tempo en soleco kun la
pasinteco.
Kiam sxi estis sola, cxiam estis la pasinteco kiu altiris sxian atenton.
Sxi ne kapablis sin distancigi de gxi kaj ne plu deziris fari tion. Dum
siaj longaj ekziljaroj sxi sukcesis akordigxi kun gxi, lernis konsenti pri
tio ke gxi estos cxiam tie, kolosa, obstrukca, gxenpeza, pli granda kaj
pli impona ol io ajn elvokota far la estonteco. Kaj, cxiuokaze, sxi certis
pri gxi, komprenis gxin, scipovis gxin pritrakti. Sxi jam lernis kiel
kamufli kaj prizorgi kaj sxirmi gxin same kiel oni agas pri suferanta
samfamiliano.

La eblo ke sxi forgesu la pasintecon neniam bonsxancis sin prezenti al
sxi. Gxi rigardis sxin el la vizagxo de cxiu konato, gxi aperis subite en
la okuloj de nekonatoj kiam ununura vorto ilin komprenigis: "Jes, tiu
S-rino Lidkoto, cxu vi ne scias?" Gxi elstarigxis salte antaux sxi en la
unua surmara tago kiam, trans la mangxcxambro, ekde la tablo de la
kapitano, sxi vidis pauxzi la migrantan lorneton de S-rino Lorino
Bulgxero kaj blankigxi kiel faligitan rolkurtenon la okulon malantaux
gxi. La sekvintan tagon, kompreneble, la kapitano demandis: "Cxu vi
konas vian ambasadorinon, S-rinon Bulgxeron?" kaj sxi respondis ke
ne, sxi malofte forlasas Florencon kaj ne vizitis Romon dum pli ol unu
tago ekde kiam Ges-roj Bulgxero atingis sian Italian postenon. Sxi tiel
alkutimigxis al tiuj frazoj ke sxi ripetis ilin sengxene. Kaj la kapitano
tuj sxangxis la temon.
Ne, kutime ne gxenis sxin pripensi la pasintecon cxar sxi jam
alkutimigxis al gxi kaj gxin komprenis. Gxi estis granda konkreta fakto
staranta sur sxia vojo kiun necesis ke sxi cxirkauxiru cxiun fojon kiam
sxi movigxis en iu ajn direkto. Sed nun, laux la lumo de la malfelicxa
evento sxin alvokinta el Italio--la subita neatendita anonco pri la
eksedzigxo de sxia filino kaj Horaco Pursxo kaj la reedzinigxo de tiu
filino kun Vilburo Barklejo--la pasinteco, sxia aparta mizera pasinteco,
elstarigxis antaux sxi kun akuzaj okuloj, farigxis, laux sxia senordigita
fantazio, kiel afliktita parenco subite eskapinta de la flegistinoj kaj
prizorgantoj kaj paradiganta publike la hororon kaj mizeron kiujn, dum
la longaj jaroj, sxi tiom pacience sxirmis kaj izolis.
Jes, jen gxi staris antaux sxi dum la agititaj semajnoj post la alveno de
la novajxo--dum sxia senfina vojagxo el Hindio kie atingis sxin la
informletero de Leilino kaj la febra halto cxe sxia logxejo de Florenco
kie necesis ke sxi pauxzu kaj amasigu siajn havajxojn por komenci
novan survojigxon--jen gxi staris mokridetante al sxi kun nova
malbonauxguro sxajnanta diri: "Ho, sed nun vi devas min rigardi, cxar
mi estas ne nur via propra pasinteco sed ankaux la nuntempo de
Leilino."
Certe estis majstra tusxo de tiuj cxefironiistinoj de tondilo kaj sxpinilo
kiam ili elektis duobligi la sorton de la patrino en tiu de la filino. S-rino

Lidkoto cxiam imagis iom makabre ke, tiel rimarkinde malsukcesinte
utili al Leilino en aliaj manieroj, almenaux sxi povos roli kiel avertilo.
Sxi ecx malkonsentis sin defendi, prezenti sian kazon en la plej bona
lumo, stoike malbonvolis priparoli mildigintajn cirkonstancojn, por ke
la senpripensa kompato de Leilino ne naskigu konkludojn povantajn
efiki katastrofe sur sxian propran vivon. Kaj nun okazis tiajxo mem kaj
S-rino Lidkoto imagis auxdi la tutan Nov-Jorkon diri unuvocxe: "Jes,
Leilino faris la samajxon kiun faris sxia patrino. Kun tia ekzemplo cxu
oni rajtas esperi aliajxon?"
Tamen se sxi estis ekzemplo, kompatindulino, sxi estis acxa ekzemplo.
Sxi estintus, lauxsupoze, pli utila kiel deturnilo ol cent senkulpaj
patrinoj kiel stimuliloj. Cxar kiel kuragxintus ripeti eksperimenton tiel
katastrofan iu ajn vidinta ajnan eron de sxia vivo de la dek ok pasintaj
jaroj?
Nu, en tiaj kazoj