Bezoek aan den berg Athos | Page 4

zich de cellen bevinden. Men bracht ons eerst naar de kerk, waar zoo straks de mis zou aanvangen. De monniken namen hunne plaatsen in. Zij zijn gekleed in een bruine pij, die in rechte plooien nederhangt; daarover dragen zij een lang overkleed van lichter stof, dat om het midden wordt saamgehouden door een zwart lederen gordel met koperen gesp. Hunne voeten steken in laarsjes, en op het hoofd dragen zij eene hooge gele muts. Naar de wijze der oude Nazire?rs, laten zij haren en baard ongehinderd groeien: noch schaar, noch scheermes komt ooit op hun hoofd. Sommigen rollen hun haar tot een soort van grooten chignon te zaam, dien zij dan onder hunne muts wegstoppen; maar anderen, niet tevreden met hunne onmatig lange baarden, laten ook hun haar over hunne schouders afhangen, hetgeen soms aan hun gelaat eene zonderlinge, woeste uitdrukking geeft. Te midden der grijsaards, die met wankelende schreden de kerk binnenstrompelden, zag ik ook een jongen man, die met vasten stap voortging: zelden heb ik volmaakter type van mannelijke schoonheid gezien. Zijn donkere oogen straalden als starren bij het matte bleek van zijn door het vasten vermagerd, onberispelijk gevormd gelaat; zijn baard, den fieren mond omkrullende, verdeelde zich op de borst en mengde zijne blauwachtige tinten aan de donkerder kleur van het golvende hoofdhaar. Hij was een Griek uit Zante, en eerst sedert korten tijd op den berg aangekomen.
Nadat de monniken een psalm hadden gezongen op dien eigenaardigen, slependen rhythmus der grieksche kerk, die meer een recitatief moet heeten dan een eigenlijk gezang, begon de priester de mis te bedienen. Eerst maakte hij driemaal het teeken des kruises, telkens gevolgd door eene buiging.--De Grieken maken het teeken des kruises met de drie saamgevoegde voorste vingers der rechterhand, ter eere der Drie?enheid; en wel van de rechter naar de linkerzijde, omdat Christus het eerst zijne rechterhand uitstrekte om aan het kruis gehecht te worden. De gewone buiging vervangt de in de katholieke eeredienst gebruikelijke kniebuiging, die de oostersche kerk alleen op Pinksteren toelaat.--De priester trok daarop eene alba van gebrocheerde zijde aan, en omgordde zich met een breeden gordel, waaraan een soort van ruitvormig zakje hing, hipognation genaamd. Na het Confiteor en den Intro?tus, nam hij het heilige, gezuurde brood, en sneed het in vier gelijke deelen, aldus:
---|--- IC | X ---|--- NI | K
hetgeen beteekent: Jezus Christus Overwinnaar. Daarop legde hij het brood in de kelk, goot wijn en water daarin, dekte de kelk met een kruis, en droeg het heilig misoffer op.
Het altaar in de grieksche kerken heeft niet, als bij ons, de gedaante van een sarkophaag, maar is niets meer dan eene tafel, met een gewijd linnen kleed, antimension, bedekt. Naar het schijnt, zien de Grieken er iets als eene profanatie in, wanneer verschillende priesters aan hetzelfde altaar de mis bedienen: althans het aantal altaren en biechtstoelen in deze kloosters is bijna onbeperkt.
Na de dienst konden wij vrijelijk de kerk rondwandelen. Zij heeft de vorm van een grieksch kruis; de wanden zijn, tot aan het gewelf, met fresko's bedekt, die elkander in deze orde opvolgen--dezelfde ongeveer in alle kerken van den griekschen ritus: in het midden, de Heiland, den zegen gevende; met dit monogram: IHC. XC. O. pantochrat?r. Jezus Christus de Alregeerder;--aan de oostzijde, de Heilige Maagd (?anagia, de Alheilige), tusschen de aartsengelen Micha?l en Gabri?l; lager de profeten; in de boogvakken, de evangelisten; in de b��ma, het Avondmaal; boven het voorportaal, de Verheerlijking op den berg: en in de armen van het kruis, de wonderen des Heeren en voorstellingen uit het Oude Testament. Buiten de eigenlijke kerk, langs het gewelf en de wanden van het voorportaal, ziet ge de asceten, de styliten [1], de heilige leeraren en de heilige bisschoppen.
Na de cellen bezocht te hebben, enkel met een houten bank gemeubeld, waarop de monniken slapen, gingen wij naar den reefter, waar de broeders juist aan tafel zaten. Het eenvoudige maal bestond uit gekookte macaroni. Gedurende den maaltijd las een der kaloyers een preek voor.
Dit klooster wordt door russische en grieksche monniken bewoond. Wij namen al spoedig afscheid, om naar Kari��s te gaan, een door monniken bewoond dorp, op vier uren afstands van het russische klooster. Eerst loopt de weg door tuinen en olijvengaarden, die door de monniken met zeerveel zorg worden onderhouden; het noodige water wordt, langs uitgeholde boomstammen, die op zeer doelmatige wijze zijn aangebracht, van de hoogere rotsen naar deze gaarden geleid. Hoogerop ontmoet men prachtige bosschen van eike- en kastanjeboomen, die inderdaad ten volle den roem verdienen, dien zij door geheel Griekenland genieten.
Kari��s (van Kara, hoofd) ligt in een vallei aan de oostelijke helling van den berg, te midden van een krans van cellen en kluizen, waarmede de berg als bezaaid is. De lage houten huizen zijn rooskleurig of wit gepleisterd, en staan alle nevens elkander op twee rijen. In de aldus