Pondichery, hoofdstad van Fransch-India

Pondichery, hoofdstad van
Fransch-India

Project Gutenberg's Pondichery, hoofdstad van Fransch-Indie, by G.
Verschuur This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and
with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away
or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: Pondichery, hoofdstad van Fransch-Indie From De Aarde en haar
volken, Jaargang 1906
Author: G. Verschuur
Release Date: October 10, 2004 [EBook #13697]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK
PONDICHERY, HOOFDSTAD VAN ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Distributed Proofreaders Team

Pondichéry, hoofdstad van Fransch-Indië.
Naar het Fransch van G. Verschuur.
Pondichéry, moeilijk te naderen over zee.--Witte stad en Indische
stad.--Het Regeeringspaleis.--De hôtels in onze koloniën.--Engelsche
enclaves.--De bevolking; de kinderen. --Bouwkunst en
godsdienst.--Handel.--De toekomst van Pondichéry.--De markt.--De
scholen.--Politieke koortshitte.
Een klein strookje gronds vertegenwoordigt op dit oogenblik het

belangrijkste gedeelte van 't geen Frankrijk heeft weten te behouden uit
zijn oud Indisch Rijk, dat thans een der machtigste koloniën van de
britsche kroon is. Op die alluviale strook gronds ligt de stad Pondichéry,
hoofdstad der fransche bezittingen, waarvan de groote Dupleix zich
gansch andere horizons gedroomd had.
Het bescheiden grondgebied van Pondichéry omvat niet meer dan
29145 H.A. De dépendances van wat men gewoonlijk Fransch-Indië
noemt, zijn de volgende vier: Chandernagor, Karikal, Mahé en Yanaon.
Zij liggen verspreid over verschillende deelen van het groote
schiereiland, de drie laatstgenoemde op korten afstand van het
grondgebied van Pondichéry, het eerste in de onmiddellijke nabijheid
van Calcutta.
De gouverneur der Fransche nederzettingen in Indië woont te
Pondichéry, maar zijn ambt brengt mee, dat hij zich dikwijls moet
verplaatsen naar de verschillende andere fransche plaatsen, waar de
leiding der zaken in handen is van administreerende ambtenaren, die
aan hem ondergeschikt zijn. Het spreekt vanzelf, dat er verscheiden
lagere ambtenaren zijn, dat er een Plaatselijke Raad is evenals een
Algemeene Raad, dat de kolonie te Parijs een afgevaardigde in den
Senaat heeft, zoowel als in de Kamer, en dat op het grondgebied van
Pondichéry de politiek de spil is, waarom alles draait en de
voortdurende zorg van iederen dag. Wij zullen nog wel meer een
woordje te zeggen hebben over die noodlottige politiek, dien
knagenden kanker, waarvan zeker geen enkele fransche kolonie
zooveel te lijden heeft als dat arme Pondichéry.
Laat ons eerst voet aan wal zetten, wat niet altijd gemakkelijk gaat, als
men, zooals met mij 't geval is, over zee aankomt. Daar de golven
dikwijls hoog gaan op de reede, kan de ontscheping soms zoo moeilijk
zijn, dat het onmogelijk wordt, gemeenschap met de kust te krijgen.
Het is vaak gebeurd, dat ten gevolge van het stormachtige weer de
paketboot, die Pondichéry aandoet op haar reis heen en terug tusschen
Colombo en Calcutta, niet met den wal gemeenschap kon krijgen en
zich genoodzaakt zag, met passagiers en lading haren weg te vervolgen.
Weinige jaren geleden heeft dat geval zich driemaal achtereen
voorgedaan. Met platboomde vaartuigen, chelingues genoemd, die geen
inhouten (ribben) hebben, nadert men de kust. Er wordt aangelegd bij
een pier, die 252 M. lang is en recht in zee vooruitsteekt; staat de zee

hoog, dan heeft men de behendigheid van een acrobaat noodig, om zijn
evenwicht te bewaren bij het vastgrijpen van het touw, waarmee men
de ladder kan bereiken. Om aan dien last te ontkomen, geeft de toerist
er veelal de voorkeur aan, zich per spoor naar Pondichéry te begeven,
want de kolonie is sinds 1877 aan het groote Engelsch-Indië verbonden
en staat door zijlijnen in verbinding met de van Frankrijk afhankelijke
gebieden.
Pondichéry is een vrijhaven. Levensmiddelen en koopwaren van
allerlei streken afkomstig, mogen over zee binnenkomen en uitgaan,
zonder eenige douanerechten te betalen, onverschillig onder welke vlag
zij varen. Alleen zout en opium zijn van deze gunstige beschikking
uitgesloten, want bij verdragen zijn die voortbrengselen verboden; noch
de productie ervan noch de handel erin zijn geoorloofd.
Moet ik de geschiedenis in herinnering brengen? Pottoutchéri of
Poultchéri, het "nieuwe dorp", door menschen van hooge kaste
Poudou-nagar of "Nieuw Kasteel" genoemd, is in 1693 gekocht van
koning Vidjayanagar door den beroemden commandant Martin, ter
vergoeding voor Sint-Thomas, waarvan de Hollanders zich hadden
meester gemaakt. Het dorpje van paria's nam snel toe in grootte en
werd het middelpunt van een aanzienlijke handelsbeweging trots de
wederwaardigheden van zijn politieke geschiedenis.
Al dadelijk in den aanvang werd het door de Hollanders vermeesterd;
maar in 1699 werd het ons teruggegeven. Daarna werd het viermaal
door de Engelschen belegerd; admiraal Boscawen werd in 1748
teruggeslagen door Dupleix; in 1760-61 gaf Lally-Tolendal, door
hongersnood gedwongen, zich over, na een hardnekkigen tegenstand te
hebben geboden, en de vrede van Parijs in 1763 herstelde ons in het
bezit van de stad.
In 1778 maakten de Engelschen zich er opnieuw van meester, om