De Roos van Dekama

De Roos van Dekama, by J. van
Lennep

The Project Gutenberg EBook of De Roos van Dekama, by J. van
Lennep This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and
with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away
or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: De Roos van Dekama
Author: J. van Lennep
Release Date: September 2, 2006 [EBook #19161]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DE ROOS
VAN DEKAMA ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed
Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

De Roos van Dekama
Door

Mr. J. Van Lennep.

Leiden.--A.W. Sijthoff.

DE ROOS VAN DEKAMA.
Het was in den zomer van 18--, dat twee studenten aan de Leidsche
Hoogeschool, beiden aan den Uitgever dezes bekend als jongelieden
van een uitmuntende inborst en voortreffelijken aanleg, gezamenlijk
hun voornemen bewerkstelligden, om de onderscheidene gewesten van
Noord-Nederland door een onderzoek uit eigen oogen van nabij te
leeren kennen. Beiden waren van gevoelen, dat, al biedt ons vaderland
den oppervlakkigen reiziger, die slechts verpoozing en verstrooiing
zoekt, noch schitterende natuurtooneelen, noch uitgezochte vermaken
aan, gelijk in andere landen en hoofdsteden te vinden zijn, het
desniettemin voor de zoodanigen, die eenmaal geroepen kunnen
worden om aan dat vaderland van dienst te zijn, belangrijk is, ja zelfs
hun eenigermate als plicht kan worden toegerekend, er de
onderscheidene deelen van te leeren kennen, alvorens zij een
Engelschen wedloop gaan aangapen, eenige goudstukken aan de
farotafels der Duitsche badplaatsen wagen, of een sigaar op de
bouwvallen van het coliseum rooken:--ja zij vermeenden dat het hun in
rijper leeftijd meer nut zoude doen, wanneer zij waar het paste, blijken
konden geven, niet onbekend te zijn met de zeden en gewoonten
hunner landgenooten; en met den inwendigen toestand onzer gewesten
en steden, ten opzichte der bronnen hunner welvaart of der oorzaken
van hun verval,--dan wanneer zij nog zoo mooi konden meepraten over
de opvoering der Juive te Parijs, of klagen over het hedendaagsche
onderscheid der vroeger zoo gulle Zwitsersche herbergiers, of de
Engelsche dames beschrijven, die met taffen parasols de Vesuvius
beklimmen, of zelfs een steentje uit den zak halen, uit Pompeji
medegebracht.
Zij bezochten op hun voetreis (want wie alles goed wil zien, dient zich
van een paar waterdichte en gemakkelijke schoenen te voorzien, en

zich niet dan uit nood van rijtuigen of trekschuiten te bedienen) ook dat
gewest, hetwelk, sedert oude tijden en door alle overheerschingen heen,
den naam van Friesland bewaard, en nog het langst zijn
oorspronkelijkheid en zelfstandigheid (om het nieuwerwetsche woord
eigendommelijkheid niet te bezigen) behouden heeft; ofschoon ook
aldaar een nauwere betrekking met andere gewesten en landstreken
haar invloed meer en meer begint te doen gevoelen, en de
zoogenaamde beschaving er een vroeger ongekende zucht tot navolging
heeft ontwikkeld: zoodat men reeds Friesche boerenmeisjes ziet, die
wijde mouwen dragen, en Friesche burgervrouwtjes, die (wellicht
helaas! ten gevolge van verminderde welvaart) den gouden diadeem
voor een nieuwmodisch mutsje verwisselen.
Terwijl de een van onze beide wandelaars, wien wij bij zijn voornaam
Gerrit zullen aanduiden, en die een ontluikend staathuishoudkundige
was, zich verdiepte in het onderzoek naar de oorzaken, welke die
vermindering van nationaliteit teweegbrachten, wendde Willem, zijn
makker, die meer bijzonder werk maakte van geschied- en
oudheidkundige nasporingen, alle moeite aan, om de overblijfselen der
vroegere zeden en gebruiken, voor zooverre die nog bestonden, te
leeren kennen: en evenals onze oude kennis Robinson van onder de
overblijfselen van der Kannibalen feestmaal de sprankjes vuur zocht op
te rakelen, die nog onder de asch mochten smeulen, zoo speurde hij de
schemeringen der verouderde gewoonten en overleveringen na, en
verheugde zich, zoo vaak het hem gelukken mocht, die op te delven
van onder den hoop nieuwigheden, daarover heen gestoven.
Zoo was hij recht in zijn schik geweest, toen hij op een der dorpen een
echt Friesche begrafenis in volle tenue naar het kerkhof had zien
kuieren. En toen hij, in de herberg gekomen, vernam, dat het harde, in
lange sneden gedeelde krentenbrood herkomstig was van de
overblijfselen des gehouden lijkmaals, en naar oud gebruik aan de
betrekkingen des overledenen was rondgezonden, at hij er, uit louteren
eerbied voor de antiquiteit, drie groote sneden van: terwijl Gerrit, die
(hoewel slechts uit honger) niet achterbleef in het orberen van zijn
aandeel, met den waard over den prijs der granen sprak.--Zoo juichte
Willem, toen hij den rijken schat van kunstig gesnedene beeldjes en

versierselen bezag, welke de oude banken der kanunniken in de fraaie
hoofdkerk te Bolsward opleveren, en schold op de Redactiën onzer
penningmagazijnen, die ons nagedrukte afbeeldsels van uitheemsche
merkwaardigheden verschaffen, en die geen teekenaar afzenden om al
het bijzondere, daar en elders op eigen bodem, af te schetsen, en ter
kennisse van onze landgenooten