De Lotgcvallen van Ferdinand Huyck

Ferdinand Huyck

The Project Gutenberg EBook of Ferdinand Huyck, by J. Van Lennep
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with
almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.net
Title: Ferdinand Huyck
Author: J. Van Lennep
Release Date: February 7, 2006 [EBook #17706]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK
FERDINAND HUYCK ***

Produced by Marc D'Hooghe.

FERDINAND HUYCK
Door
Mr. J. VAN LENNEP.
* * * * *

BRIEF VAN DEN HEER P. AAN DEN UITGEVER, TOT
INLEIDING DIENENDE.
Amsterdam, den....
Ik weet niet, of gij van nabij bekend zijt geweest met de oude Juffrouw
Stauffacher, die nu ruim twaalf jaren geleden in den ouderdom van
ongeveer drieëntachtig jaren hier ter stede ontslapen is: zoo niet, acht ik
zulks uiterst jammer voor iemand als gij, die een liefhebber zijt van
onderzoek te doen naar min bekende bijzonderheden, het leven, het
karakter, of de lotgevallen betreffende van vermaarde personen; want
zij was een levend repertorium van dergelijke aardigheden. Ofschoon
zelve, voor zooverre mij bewust is, nooit eenige buitengewone
avonturen hebbende gehad, was zij, door de omstandigheden van haar
levensloop, in betrekking geweest met een groot aantal van die
personaadjes, welke zich in de vorige eeuw in verschillende opzichten
vermaardheid hebben verworven: velen hunner had zij zelfs van nabij
gekend.
Quiconque a beaucoup vû Peut avoir beaucoup retenu,
zegt La Fontaine; en zij had een uitmuntend geheugen. Zij was
tegenwoordig geweest, toen Voltaire in den schouwburg bekroond
werd, en had Lodewijk XV zien uitrijden met Madame Dubarry: zij had
Necker zijn financieel stelsel hooren ontwikkelen en den Graaf de
Saint-Germain het toilet beschrijven van de keizerin Helena en de
inneming van Akkaron door Richard Leeuwenhart. Er was, in Frankrijk
vooral, bijna geen adellijke familie, waarvan zij niet de vertakkingen en
opvolging kende, zoo goed en beter misschien dan die van haar eigen
geslacht; (want ik heb nooit kunnen uitvorschen, of zij van den
medestichter der Zwitsersche vrijheid al dan niet vermeende af te
stammen) en zij ware in staat geweest aan de Pseudo-Marquise de
Créqui menige dwaling aan te wijzen in de gedenkschriften, die op haar
naam zijn uitgevent. Zij kende ook al de kleine anecdoten, die omtrent
de merkwaardige personen van het Fransche hof te boek gesteld zijn;
en menige daarbij, die niet gedrukt staat, en welke zij onder vier oogen
aan de uitverkorene vrienden met zooveel bijzonderheden en locale
kleur wist te vertellen, dat men aan de echtheid daarvan niet dorst

twijfelen, en dikwijls overtuigd bleef, dat zij hetgeen zij mededeelde
had bijgewoond of althans uit de eerste hand vernomen. Wat onze
Nederlandsche familiën betreft, hoewel zij ruim vijftig jaren hier af en
toe had doorgebracht, was zij daarmede wel eens in de war: niet, dat
men haar ooit op misslagen betrapte, wanneer het de afkomst of
vermaagschapping gold; maar zij was, gelijk zulks bij oude lieden meer
het geval is, op het laatst van haar leven altijd geneigd, een geslacht te
verspringen: zoodat zij mij en mijne tijdgenooten tot de zonen onzer
grootvaders en de broeders onzer tantes verhief, 't is waar, dat een
glimlach van hem, wien de misslag gold, doorgaans genoeg was, om
haar te herinneren, dat zij zich vergiste, en om tot rectificatie aanleiding
te geven.
Gij moet echter niet denken, dat zij geene andere verdiensten bezat als
die van veel gezien en opgemerkt te hebben:--hoewel ook deze minder
algemeen gevonden wordt dan men wel denken zoude. Zij paarde aan
een gezond oordeel veel solide kennis, en was in de gelegenheid
geweest, daarvan voor haar zelve en voor anderen een nuttig gebruik te
maken. Ettelijke jonge dames uit onze aanzienlijkste huizen waren aan
haar onderwijs en leiding toevertrouwd geweest: en menig
verdienstelijk staatsman of geleerde, thans in hooge betrekking
geplaatst, getuigt nog heden van het nut, dat hij als jongeling uit haar
omgang of lessen getrokken heeft. En bij die verstandelijke gaven
voegde zij,--in weêrwil van haar vroegere bekendheid met vrijgeesten
en filosofen, met kwakzalvers en roués, in weêrwil zelfs van het zwak,
dat haar was bijgebleven voor verscheidene geschriften, die men thans
uit de boekerij eener vrouw verbannen zoude,--een vromen,
godsdienstigen zin: en haar werken zoowel als haar woorden getuigden,
dat haar geloof vast was en op een onwankelbaren grondslag gebouwd.
Haar karakter was vrolijk en opgeruimd: en tot haar einde toe bleef
haar het levendige, ja, ik zoû zeggen, het kinderlijke van een jong
meisje bij. Vandaar dat zij zich somtijds op een kluchtige wijze recht
boos kon maken: bij voorbeeld, wanneer zij iets gelezen of gehoord had,
dat niet strookte met hetgeen zij begreep en volhield waar te zijn: of
wanneer iemand een regel uit een dichtwerk