Colloquium heptaplomeres 
 
The Project Gutenberg EBook of Colloquium heptaplomeres de rerum 
sublimium 
arcanis abditis, by Jean Bodin This eBook is for the use of anyone 
anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You 
may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project 
Gutenberg License included with this eBook or online at 
www.gutenberg.org 
Title: Colloquium heptaplomeres de rerum sublimium arcanis abditis 
Author: Jean Bodin 
Release Date: February 26, 2006 [EBook #17859] 
Language: Latin 
Character set encoding: ISO-8859-1 
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK 
COLLOQUIUM HEPTAPLOMERES *** 
 
Produced by Louise Hope, Carlo Traverso and the Online Distributed 
Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This file was produced 
from images generously made available by the Bibliothèque nationale 
de France (BnF/Gallica) at http://gallica.bnf.fr) 
 
[Transcriber's Note:
Greek words and phrases have been transliterated and placed between 
+marks+. Hebrew is shown between #marks#. 
Words in [brackets], including notations marked [N.], are from the 
original text. Typographical errors are listed at the end of the text, 
along with notes on the more important spelling variations.] 
* * * * * 
JOANNES BODINUS 
COLLOQUIUM HEPTAPLOMERES 
DE 
RERUM SUBLIMIUM ARCANIS ABDITIS 
e codicibus manuscriptis Bibliothecae Academicae Gissensis cum varia 
lectione aliorum apographorum nunc primum typis describendum 
curavit 
LUDOVICUS NOACK 
1970 Georg Olms Verlag Hildesheim · New York 
* * * * * 
Dem Nachdruck liegt das Exemplar der Herzog August Bibliothek 
Wolfenbüttel zugrunde. Signatur: Li 565 
Die fehlerhafte Paginierung wurde beibehalten. 
[Transcriber's Note: There were no apparent problems with the 
Paginierung, but footnote numbering was occasionally fehlerhaft; see 
Errata at end of file.] 
Reprografischer Nachdruck der Ausgabe Schwerin/Paris/London 1857 
Printed in Germany
Herstellung: fotokop wilhelm weihert, Darmstadt Best.-Nr. 5103 211 
* * * * * 
JOANNIS BODINI 
COLLOQUIUM HEPTAPLOMERES 
DE 
RERUM SUBLIMIUM ARCANIS ABDITIS. 
E CODICIBUS MANUSCRIPTIS 
BIBLIOTHECAE ACADEMICAE GISSENSIS CUM VARIA 
LECTIONE ALIORUM APOGRAPHORUM NUNC PRIMUM 
TYPIS DESCRIBENDUM 
CURAVIT 
LUDOVICUS NOACK, 
PHILOSOPHIAE DOCTOR, IN UNIVERSITATE GISSENSI 
PROFESSOR EXTRAORDINARIUS. 
 
Suerini Megaloburgiensium, Typis et Impensis Friderici Guilelmi 
Bærensprung, Typographi Aulici. 
Parisiis, 1857. Londini, Fr. Klincksieck. D. Nutt. 
* * * * * 
LUDOVICO III. 
MAGNO DUCI HASSIAE ET AD RHENUM 
Principi ac Domino Suo Indulgentissimo Literarum Artiumque Patrono 
Sapienti
Hanc Operis Bodiniani Editionem Principem 
Venerabunda Mente 
D.D.D. 
EDITOR. 
* * * * * 
PRAEFATIO. 
Joannes Bodinus, Andegavensis, atheismi sua aetate se suspectum 
reddidit cum libris quibusdam editis tum opere, quod quasi cygneam 
cantationem inedilum reliquit. Liber autem inscribitur colloquium 
heptaplomeres, non quod in septem partes distributus esset, sed quod 
septem viros, operam inter se partitos interlocutores, introduxit. 
Quorum primo Coronaeo Romano-Catholicorum, deinde Friderico 
Lutheranorum, Curtio Calvinianorum, Senamo omnium sectarum 
ethnicarum, Salomoni Judaeorum, Octavio Muhammedanorum, 
Toralbae denique naturalistarum causam tuendam commisit, qui omnes 
ita de fidei controversiis disputant, ut Toralbae ratio, quam autor ipse 
confiteri videtur, triumphet. 
Leibnitius nobilissimus philosophus, quum recte perspexisset, quanta 
esset auctoritate et gravitate hoc Bodini colloquium ad cognoscendam 
et philosophandi rationem atque formam et religionis sensum 
rationemque aetate reformatoria usitatam, jam senex hujus libri 
editionem parari voluit. Quem laborem aggressus Polycarpus Leyserus, 
Jurisconsultus Helmstadiensis, quominus perficeret, prohibitus est 
magistratuum interdicto. Sub finem saeculi superioris Liber Baro 
Henricus Christianus de Senckenberg, collatis compluribus libris 
manuscriptis, exemplar hujus operis quam correctissimum perfecit, 
quod praeter alia duo ejusdem colloquii exemplaria, quae quidem 
minoris pretii sunt, inter ornamenta bibliothecae academicae Gissensis 
enumeratur[A]. 
[A.] Cf. Adriani, viri nobilissimi ac doctissimi, qui est bibliothecae
academicae primus praefectus, catalogus codicum manuscriptorum 
bibliothecae Gissensis. Francofurti a. M. 1840. p. 189 sq. 
Quum igitur, probante Neandro, illustrissimo historiae sacrae auctore 
doctissimus vir Guhrauer libro singulari, qui anno 1841 prodiit, denuo 
virorum doctorum animos in Bodini colloquium advertisset, non 
inutilem me suscepturum sperabam laborem, si librum illum famosum, 
qui propter periculum, quod religioni recte colendae afferre videbatur, 
diu in bibliothecis ineditus latuit, typis describendum curarem. Hunc 
autem laborem, quo colloquium Bodinianum ad codices correctiores, 
quantum meae vires valebant, emendatum accuratius exprimendum 
pararetur, ita mihi perigendum censui, ut textu codicis Senckenbergiani 
quasi pro fundamento posito compluria exemplaria, quae et in 
bibliothecis Gissensi et Gottingensi Altonanaque asservantur, 
conferrem et scripturae discrepantiam ad marginem libri enotarem. 
Haec suffectura esse spero ad introducendum librum nomine quidem et 
fama viris doctis et nostratibus et externis diu notum. 
Dabam Gissae d. XXI m. Maii anni 1857. 
 
LIBER PRIMUS. 
Ad N. T. 
Quod per litteras a me petis, ut de mea peregrinatione ad te scribam, 
omnia ex animi voto contigissent, si tuo complexu frui potuissem, 
quem si semel nactus ero, nunquam me patiar a te divelli. Nam cum 
Adriatici[1] maris littora post difficilem navigationem legissemus, 
Venetiam appulimus, omnium fere gentium vel potius[2] orbis universi 
portum communem, quia non modo adspectu et hospitio peregrinorum 
Veneti delectantur, sed etiam illic summa cum libertate vivi potest; et 
cum caeteris civitatibus et regionibus civilia bella aut tyrannorum 
metus aut vectigalium acerbae exactiones aut studiorum cujusque[3] 
molestissimae inquisitiones impendeant, haec sola propemodum civitas 
omnibus his servitutum generibus immunis et    
    
		
	
	
	Continue reading on your phone by scaning this QR Code
 
	 	
	
	
	    Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the 
Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.
	    
	    
