A free download from www.dertz.in       
 
The Project Gutenberg EBook of Ang Tunay na Buhay ni P. Dr. Jose 
Burgos by Honorio Lopez 
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with 
almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or 
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included 
with this eBook or online at www.gutenberg.net
 
Title: Ang Tunay na Buhay ni P. Dr. Jose Burgos 
Author: Honorio Lopez 
Release Date: August 20, 2004 [EBook #13233] 
Language: Tagalog 
Character set encoding: ISO-8859-1 
0. START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ANG TUNAY 
NA BUHAY NI P. DR. *** 
Produced by Tamiko I. Camacho, Jerome Espinosa Baladad and PG 
Distributed Proofreaders. Produced from page scans provided by 
University of Michigan. 
[Transcriber's note: Tilde g in old Tagalog which is no longer used is 
marked as ~g.]
[Paalala ng nagsalin: May kilay ang mga salitang "ng, 
mga," at iba pa upang ipakita ang dating estilo sa pag-sulat ng Tagalog 
na sa ngayon ay hindi na ginagamit.] 
ANG TUNAY NA BÚHAY 
NI 
P. Dr. JOSÉ BURGOS
=at nang man~ga nacasama niya=
=na sina 
P. Jacinto Zamora,=
=P. Mariano Gómez at ang=
=nadayang
Miguel=
=Zaldua= 
SINULAT NI HONORIO LÓPEZ
Periodistang tagalog, Director 
artístico sa Kapisanan nang man~ga autores lírico-dramático La 
Juventud Filipina at Autor nang maraming casulatan: Kalendario, 
istoria, biografia, etc., etc. 
=ICALÁUANG PAGCAHAYAG.= 
MAYNILA: 1912. 
=IMPRENTA, LIBRERIA AT PAPELERIA=
NI
=J. 
MARTINEZ.=
_Plaza Moraga 34-36, Plaza Calderón 108 at 
Estraude 7, Binundok._ 
=Ang ala-alang handóg= 
_Sa cay P. Dr. José Burgós (30 taon), P. Jacinto Zamora (35 taón), P. 
Mariano Gómez (85 taón) at sa nadamay na si Miguel Zaldua, lubós na 
dinaya nang man~ga fraile, inihahandóg co itong abang ala-ala, sa 
canilang pagcamatay sa bibitayáng itinayó sa pooc nang Espaldon ó 
Bagumbayan nang icá 28 nang Febrero nang 1872._ 
_HONORIO LÓPEZ_. 
[Larawan: P. DR. JOSÉ BURGOS.] 
=Sa man~ga nanasang liyag= 
PASIMULA 
Sa tapát n~g nasang namuco sa dibdib,
tapát na pagsintang namahay 
sa isip
na maipahayag canilang sinapit,
tanang guni-guni'y linupig 
na tiquís. 
Cusang pinatuloy tumiim sa hagap
ang pinanghauacan ang nanasang 
liag
may ganáp na bait camahalang in~gat,
macapagpupuno sa 
caculan~gang lahat.
Ito n~ga't hindi iba tunay dinaanan
n~g canilang «búhay» sa 
Mundong ibabao,
na cusang natapos sa abang bitayan,
sa 
pagsintang lubós sa tinubuang bayan. 
Sila't hindi iba m~ga sacsing tapat,
unang «monumento» ng 
pagpapahamac
niyong m~ga fraile sa cainguitang caguiat
n~g 
dunong at yaman tubong Filipinas. 
Sila namang tunay ang unang larauan
na dapat tularan nating 
calahatan
sa pag-uusig n~ga n~g caguinhauahan
nitong ating 
bayang lagui sa ligamgam. 
Caya ang marapat, oh m~ga capatid:
silang m~ga «Martir» 
alalahaning tiquís,
huag lilimutin laguing isa-isip
alang-alang baga 
sa m~ga sinapit. 
Gayon din naman sa cailan pa man
dapat casuclaman ... m~ga 
fraileng tanan
na nagcucunuari «Ministrong» maran~gal
«n~g Dios 
na Poon», bago'y m~ga hunghang. 
Caya ang mabuti ay tularang lubós
m~ga halimbaua ni na Padre 
Burgos,
Gómez at Zamora na pauang tagalog
sa tinubuang bayan 
marunong umirog. 
Sa baua't may nasang ibig na bumatid
n~g canilang búhay tunay na 
sinapit
basahing tuluyan pagtiagaang tiquís
cusang ipatuloy itong 
natititic. 
Bahala na sana inyong camahalan
mag lapat nang ganap sa labis at 
culang
sa baua't talatang inyong matagpuan
uari'y nalilihis doon sa 
catuiran. 
N~guni't ang samo co bago mo punahín
ang lihís sa uari, maiguing 
linin~gin
maca ca sacali naman na malinsil
sa daang casamaan 
malagos na tambing.
Cung magcacagayon ang pasasalamat
sa camahalan mo aquing 
iguinagauad
at mag-utos naman sa lahat nang oras
sa laang capatid 
na casuyong tapat. 
=Honorio López.= 
=ANG TUNAY NA BÚHAY 
NI 
Dr. JOSÉ BURGOS, Pbro.= 
AT NANG MAN~GA CASAMA. 
PÚNO NANG SALITÁ 
Sa bayan n~g Vigan daraquilang ciudad
Fernandinang sacdál sagana 
sa galác
sa buong Iloco na ualang catulad
doon naguing tauo si 
Burgos na hayág. 
Taóng isang libo ualong daang tunay
apat na puo't dalua siyang 
cabilan~gan
nang siya'y ianác nang ináng hinirang
may tacot sa 
Dios, mabuting magmahal. 
Siya'y na-uucol sa isang «familia»
na iguinagalang natatan~gi baga
sa buting ugali at gauang maganda
sa ciudad na yaong mayaman sa 
sayá. 
Mulang camusmusan nitong ating Burgos
sa bait na taglay uala nang 
aayos
gayon din sa talas nang isip na impóc,
caya't maaga siyang 
pinaturuang lubós. 
Hindi nalaunan caniyang pag-aaral
naisipan n~gani nang m~ga 
magulang
dito sa Maynila iluas na tunay
upang pag-aralin sa San 
Juan de Letran. 
Caya iniluas itinuloy muna
sa bahay nang canyang tióng sinisinta
teniente práctico nang artilleria
Juan Antonio Aelle ang pan~galan 
baga. 
Siya'y itinirá na hindi naluatan
sa Letrang colegio, ang nacacabagay
ay duc-hang ulila sa m~ga magulang,
sa loob nang Dios tinangap 
din naman. 
Sisiyám na taón cabilan~gang edad
nang siya'y parito at masoc na 
cagyat
sa colegiong yaong hinahan~gad-han~gad
nang caniyang 
budhi at loob na in~gat. 
Doon n~ga nag-aral na hindi nagtahan
hangan sa sinapit at cusang 
nacamtan
ang gradong "bachiller" gayong pag-aaral
sa "artes" 
nahayág ang siyang pan~galan. 
Nang ito'y macamtan nitong Burgos natin
gumising sa caniyang puso 
ang tun~guhin
yaong "Pagpapari Sacerdociong" tambing
sa 
"eclesiásticong carrerang" mahinhin. 
At hindi na niya tinuloy na lubós
"carrerang derechong" sinisintang 
puspus
nang m~ga magulang, ang cusang sinunod
ang buco nang 
dibdib gumising sa loob. 
Caya n~ga't pagdaca ay pinag-aralan
Teologiang mahal sa isang 
maalam
na fray Ceferino Gonzalez ang n~galan
na hindi nalaon ay 
naguing Cardenal. 
Dito na    
    
		
	
	
	Continue reading on your phone by scaning this QR Code
 
	 	
	
	
	    Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the 
Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.
	    
	    
