luoc su thoi gian | Page 2

Not Available
qu� �o tr�n. �ng tin v�o i�u � b�i v� �ng c�m th�y - do nh�ng nguy�n nh�n b� �n n�o � - r�ng tr�i �t l� trung t�m c�a vi tr�, r�ng chuy�n �ng tr�n l� chuy�n �ng ho�n thi�n nh�t. � t��ng n�y � ��c Ptolemy ph�t tri�n th�nh m�t m� h�nh vi tr� ho�n ch�nh v�o th� k� th� 2 sau C�ng nguy�n. Theo m� h�nh n�y th� tr�i �t �ng � t�m v� bao quanh n� l� 8 m�t c�u t��ng �ng mang m�t trng, m�t tr�i, c�c ng�i sao v� 5 h�nh tinh � bi�t v�o th�i gian �: sao Th�y, sao



Kim, sao H�a, sao M�c v� sao Th� (H�nh 1.1). Ch�nh c�c h�nh tinh l�i ph�i chuy�n �ng tr�n nh�ng v�ng tr�n nh� h�n g�n v�i c�c m�t c�u t��ng �ng c�a ch�ng � ph� h�p v�i ��ng i quan s�t ��c t��ng �i ph�c t�p c�a ch�ng tr�n b�u tr�i. M�t c�u ngo�i c�ng mang c�c thi�n th� ��c g�i l� c�c ng�i sao c� �nh, ch�ng lu�n lu�n � nh�ng v� tr� c� �nh �i v�i nhau, nh�ng l�i c�ng nhau quay ngang qua b�u tr�i. B�n ngo�i m�t c�u cu�i c�ng � l� c�i g� th� m� h�nh � kh�ng bao gi� n�i m�t c�ch r� r�ng, nh�ng ch�c ch�n n� cho r�ng � l� ph�n c�a vi tr� m� con ng��i kh�ng th� quan s�t ��c.



M� h�nh c�a Ptolemy � t�o ra ��c m�t h� th�ng t��ng �i ch�nh x�c � ti�n o�n v� tr� c�a c�c thi�n th� tr�n b�u tr�i. Nh�ng � ti�n o�n nh�ng v� tr� � m�t c�ch ho�n to�n ch�nh x�c, Ptolemy � ph�i �a ra gi� thuy�t r�ng m�t trng chuy�n �ng theo m�t qu� �o �i khi �a n� t�i g�n tr�i �t t�i 2 l�n nh� h�n so v�i � nh�ng th�i i�m kh�c. Ptolemy �nh ph�i ch�p nh�n i�m y�u �, nh�ng d�u sao v� �i th�, l� c� th� ch�p nh�n ��c. M� h�nh n�y � ��c nh� th� Thi�n ch�a gi�o chu�n y nh� m�t b�c tranh v� vi tr� ph� h�p v�i Kinh Th�nh, b�i v� n� c� m�t �u i�m r�t l�n l� � d�nh kh� nhi�u ch� � ngo�i m�t c�u cu�i c�ng c�a c�c ng�i sao c� �nh cho thi�n ��ng v� �a ng�c.



Tuy nhi�n, m�t m� h�nh �n gi�n h�n � ��c m�t m�c s� ng��i Ba Lan, t�n l� Nicholas Copernicus � xu�t v�o nm 1554. (Tho�t �u, c� l� v� s� nh� th� quy l� d� gi�o, Copernicus � cho l�u h�nh m� h�nh c�a m�nh nh� m�t t�c ph�m khuy�t danh). � t��ng c�a �ng l� m�t tr�i �ng y�n, c�n tr�i �t v� nh�ng h�nh tinh chuy�n �ng theo nh�ng qu� �o tr�n xung quanh m�t tr�i. Ph�i m�t g�n m�t th� k�, � t��ng n�y m�i ��c ch�p nh�n m�t c�ch th�c s�. Hai nh� thi�n vn - m�t ng��i �c t�n l� Johannes Kepler v� m�t ng��i Italy t�n l� Galileo Galilei - � b�t �u c�ng khai �ng h� h�c thuy�t Copernicus, m�c d� nh�ng qu� �o m� n� ti�n o�n ch�a n kh�p ho�n to�n v�i nh�ng qu� �o quan s�t ��c. V� v�o nm 1609 m�t �n ch� m�ng � gi�ng xu�ng h�c thuy�t Aristotle - Ptolemy. V�o nm �, Galileo b�t �u quan s�t b�u tr�i b�ng chi�c k�nh thi�n vn c�a �ng v�a ph�t minh ra. Khi quan s�t sao M�c, Galileo th�y r�ng k�m theo n� c�n c� m�t s� v� tinh hay n�i c�ch kh�c l� nh�ng m�t trng quay xung quanh n�. i�u n�y ng� � r�ng kh�ng ph�i m�i thi�n h� �u nh�t thi�t ph�i tr�c ti�p quay xung quanh tr�i �t, nh� Aristotle v� Ptolemy � ngh). (T�t nhi�n v�n c� th� tin r�ng tr�i �t �ng y�n � trung t�m c�a vi tr� v� c�c m�t trng c�a sao M�c chuy�n �ng theo nh�ng qu� �o c�c k� ph�c t�p khi�n ta c� c�m t��ng nh� n� quay quanh sao M�c. Tuy nhi�n h�c thuy�t c�a Copernicus �n gi�n h�n nhi�u). C�ng th�i gian �, Kepler � c�i ti�n h�c thuy�t c�a Copernicus b�ng c�ch �a ra gi� thuy�t r�ng c�c h�nh tinh kh�ng chuy�n �ng theo ��ng tr�n m� theo ��ng elip. V� nh�ng ti�n o�n b�y gi� ho�n to�n n kh�p v�i quan s�t.



�i v�i Kepler, c�c qu� �o elip �n gi�n ch� l� m�t gi� thuy�t ti�n l�i v� ch�nh th� n� c�ng kh� ch�p nh�n b�i v� c�c elip r� r�ng l� k�m ho�n thi�n h�n c�c v�ng tr�n. Khi ph�t hi�n th�y g�n nh� m�t c�ch ng�u nhi�n r�ng c�c qu� �o elip r�t n kh�p v�i quan s�t, Kepler kh�ng sao dung h�a ��c n� v�i
Continue reading on your phone by scaning this QR Code

 / 110
Tip: The current page has been bookmarked automatically. If you wish to continue reading later, just open the Dertz Homepage, and click on the 'continue reading' link at the bottom of the page.