Opuscula Selecta Neerlandicorum

Opuscula Selecta Neerlandicorum, by

Desiderius Erasmus, Antoni van Leeuwenhoek, Jan Swammerdam, Herman Boerhaave, Hieronymus David Gaubius and Franciscus Cornelis Donders
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: Opuscula Selecta Neerlandicorum Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde
Author: Desiderius Erasmus, Antoni van Leeuwenhoek, Jan Swammerdam, Herman Boerhaave, Hieronymus David Gaubius and Franciscus Cornelis Donders
Editor: Hector Treub
Translator: L. Hillesum, W. Julius, L. Hillesum and A. H. Kan
Release Date: August 18, 2006 [EBook #19072]
Language: Dutch
Character set encoding: ISO-8859-1
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK OPUSCULA SELECTA NEERLANDICORUM ***

Produced by Louise Hope, Frank van Drogen, the Netherlands Team and the Online Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This file was produced from images generously made available by The Internet Archive/Canadian Libraries.)

[Transcriber's Note:
Spelling and capitalization are as in the original. De spelling en de hoofdletters zijn gehandhaafd als in het origineel.
Greek words have been transliterated and placed between +marks+. Griekse woorden zijn getranslitereerd en tussen +tekens+ geplaatst.
The six individual articles are separated by three rows of asterisks.
The Latin texts-- Erasmus, Boerhave and Gaubius-- are given in three independent versions, separated by two rows of asterisks:
Latin alone Dutch translation alone Latin and Dutch interlocked]
* * * * * * * * * * * * * *
OPUSCULA SELECTA
NEERLANDICORUM
DE ARTE MEDICA

Fasciculus Primus
quem
Curatores Miscellaneorum quae vocantur Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde
collegerunt et ediderunt ad celebrandam Seriem quinquagesimam in lucem nuper editam
Quaenam insint scripta proxima pagina docebit
Amstelodami Apud F. van Rossen MCMVII
Erasmus Swammerdam Van Leeuwenhoek Boerhaave Gaubius Donders

INHOUD. Blz.
TER INLEIDING IX
DESIDERIUS ERASMUS, Encomium artis medic? 1
DESIDERIUS ERASMUS, De lof der geneeskunde 1
ANTONI VAN LEEUWENHOEK, Den waaragtigen omloop des Bloeds, als mede dat de Arterien en Ven? gecontinueerde Bloedvaten zijn, klaar voor de oogen gestelt 45
JAN SWAMMERDAM, Proefnemingen van de particuliere bewegingen der spieren van den Kikvorsch, die in het gemeen op alle de bewegingen der spieren in de menschen en beesten toegepast worden 69
HERMANNUS BOERHAAVE, De usu ratiocinii mechanici in medicina 98
HERMAN BOERHAAVE, Het nut der mechanistische methode in de geneeskunde 99
HIERONYMUS DAVID GAUBIUS, Oratio inauguralis qua ostenditur chemiam artibus academicis jure esse inserendam 170
HIERONYMUS DAVID GAUBIUS, Inaugureele rede, waarin wordt aangetoond, dat de scheikunde met recht een plaats verdient onder de akademische wetenschappen 171
F. C. DONDERS, De harmonie van het dierlijke leven de openbaring van wetten 229

TER INLEIDING.
Den 1sten Januari 1907 heeft het Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 50 jaren bestaan. In Mei 1901 besloot de algemeene vergadering der Vereeniging: Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde, op voorstel der Redactie, den lezers van het Tijdschrift bij gelegenheid van dit jubileum eene feestuitgave aan te bieden. Deze feestuitgave zou betrekking hebben op de geschiedenis der geneeskunde. De zorg voor de voorbereiding dier uitgave werd opgedragen aan eene commissie, bestaande uit de heeren B. J. STOKVIS, W. KOSTER (Utrecht), C. E. DANI?LS, H. TREUB en de beide toenmalige redacteuren-g��rant M. STRAUB en P. MUNTENDAM.
De geheimen van onze commissie-vergaderingen te verklappen is allerminst mijn bedoeling. Maar iets wil ik en moet ik toch zeggen. Dit n.l., dat, wanneer niet de drie eerstgenoemde, klassiek geschoolde commissieleden er geweest waren, en met name wanneer niet STOKVIS zijne groote belezenheid en zijn eeuwig jeugdig enthousiasme aan onze taak had doen ten goede komen, er van dit boek bitter weinig terechtgekomen zou zijn. Want ����n ding stond, na de eerste voorloopige besprekingen, al spoedig bij ons allen vast: wij moesten de feestuitgave doen bestaan in herdrukken van Nederlandsche klassieke schrijvers over geneeskunde. Maar wie moest onder de klassieken, en wat van hun werk gekozen worden? En hoe moest het uitgegeven worden? Vragen die, tendeele althans, slechts beantwoord konden worden door hen, die de klassieken kenden. Toen dan ook omtrent het "hoe" beslist was, dat de feestuitgave geen bloemlezing, maar een bundel van zooveel mogelijk op zich zelf staande stukken zou zijn, kwamen de drie genoemde kenners der klassieken met verschillende werken aan, waaruit de commissie na kennismaking zou kunnen kiezen.
Moeilijke bezigheid, voorwaar! Gelukkig, wij zijn Hollanders, wij waren in commissie vereenigd en wij hadden dus het recht, om niet te zeggen de nationale plicht met bedachtzaamheid voorttegaan. Zoo waren wij dan ook nog slechts nauwelijks tot eene definitieve keuze gekomen, toen in September 1902 STOKVIS ons ontviel. Wanneer ons werk, gelijk wij hopen, ten slotte bruikbaar is geworden, dan zij hier gezegd, dat dit in de allereerste plaats te danken is aan het initiatief en de krachtige medewerking van STOKVIS.
De commissie was zoo gelukkig in zijn plaats door de algemeene vergadering benoemd te zien de heer C. A. PEKELHARING, die aan hare verdere werkzaamheden een zeer actief deel heeft genomen.
Besloten werd tot een herdruk van vier redevoeringen. De eerste is van ERASMUS (1467-1536). De groote humanist, schoon zelf geen medicus, heeft toch in eene oratie den lof der