Ang Tunay na Buhay ni P. Dr. Jose Burgos | Page 2

nangyari caibigán nila?ano mang pamanhic di nangyari baga.
Ang luhang tumulo sa man~ga magulang?hindi man pinansin at pinagpilitan?ang hilig n~ga niya na mag-paring tunay?Ministro nang Dios sa lupang ibabao.
Baga ma't gayon ang nangyaring lubós?pag-ibig nang Ama'y lumalalong puspos?sa naquiquita niya't napapanuod?sa caniyang anác carunun~gang impóc.
Mula sa hindi n~ga na nahuhulog man?sa tanang "exameng" pinagdadaanan,?at caya't baga man may lungcot na taglay?ang galác sa puso'y siyang gumiguitao.
Gayong pag-aaral ay hindi nagluat?"órdenes menores" ay quinamtang cagyat?caya lalo na n~ga ang "familiang" lahat?toua'y mago't mago sa dibdib namugad.
N~guni't uala pa siya na apat na buan?n~g pagca tangap niya n~g "órden" quinamtan?nagcaroon nang gulo sa tinatahanan?Colegio nang Letran sa fraileng casaman.
Mula baga ito sa pagpapasunod?"sa m~ga colegial" pauang filipinos?nang m~ga Fraileng sa samá ay supot?n~g m~ga abuso at gauang pag-ayop.
Caya nacaisip ang tanang Colegial?gayong pag-aalsá sa pacanáng tunay?binabago nila ang caugalian?na dating paquita sa canilang tanan.
Oras n~g hapunan n~g mangyari ito?na aquing sinabi na pagcacaguló?caya ang guinaua n~g Fraileng pan~gulo?sa justiciang bayan ay napasaclolo.
Dahil sa marami ang Fraileng nasactan?may bali ang butó at may nasugatan;?caya yaong habla umano sila rao?ibig na patain nang tanang colegial.
Naparatan~gan pa na naguing pan~gulo?itong ating Burgos sa nangyaring guló,?datapua uala rin naguing hanga ito?cundi ang pasia iuan ang Colegio.
Silang calahatan paalisin lamang?sa Colegiong yaon sa iba'y mag-aral?n~guni't di nangyari pagca silang tanang?sa m~ga Fraile curang namanhican.
Dahil sa marami di nacatapos pa?n~g canicanilang tun~guhing carrera?caya't napilitan nagtiis din sila?sa m~ga pasunód n~g Fraileng lahat na.
Lalong lalo na n~ga itong ating Burgos?dahil sa _Derecho Cómicong_ lubos?siya'y hindi pa na nacacatapos?caya nagtiaga rin sa iba'y umayos.
Hindi rin naluatan ang pagca Decano?sa laong panahón cusa ring tinamó?sa aua n~g Dios at dusang totoo?na tinitiis niya sa Fraileng abuso.
Caya di nalaon siya ay lumipat?n~g hindi na siya tumagal sa hirap?sa m~ga pasunod niyong Fraileng lahat?Colegiong S. José, ang tinun~gong agad.
Ang namamatnugot sa colegiong itó?ang quilalang doctor si Padre Mariano?García ang caniyang dalang apellido?tunay na tagalog tauong filipino.
Nang siya'y matira at dito mag-aral?ay hindi nagtagal siya'y inordinan?nang pagca ?Diácono? gayong cabataan?mulá sa talino nang isip na tagláy.
Hindi nacaraan ang ilang panahón?sa madaling sabi nama, i, nagcataon?nagcaron nang isang noong "oposición"?sa tanang Diácono mag "cura" ang layon.
Noon ay "vacante" yaong catungculan?segundo curato sa sagrariong mahal?nang bunying S. Pedro balitang Catedral?sa sangcapuluan nang Maynilang bayan.
Sa guinauang ito: "oposicióng" tiquís?nan~guna sa lahat si Burgos na ibig,?caya tinamó niya sa talas nang isip?gayong "Pagcucurang" caloob nang Lan~git.
Ang tungcol na ito hindi matatamó?nang sino't alin mang cahit may "empe?o",?cungdi ang may taglay pagca Presbítero?ay siyang marapat na magcamit nito.
N~guni at sa dunong nitong ating Burgos?baga ma't Diácono ay quinamtang lubós?palibhasa dising naasa sa Dios?matalinong lubha maganda ang loob.
Maca ilang buan ay quinamtang cagyat?pagca licenciado sa bunying ?faculcad??niyaong filosofía sa gayong capahat,?gayong pag-aaral na lubhang mahirap.
Hindi nacaraan ang malaong arao?nahalal na mulí siya, i, maguing "fiscal"?sa "juzgadong" sacdal "eclesiásticong" hirang?at sa "ceremonias" ay "maestro" din naman.
Ito ay caloob nang daquilang Rector?sa Sto. Tomás n~ga, mula sa di gayong?carunun~gan niya na ualang caucol?na napagquiquita nang tanang naroon.
Nang ito'y matamó dito na nagcamit?nang dan~gal na lalong ualang cahulilip?caya ang bala na n~ga nagalang na tiquis?baga ma't matanda't caniyang cauan~gis.
Ang boong Maynila dito na nagtaca?sa dunong na in~gat ualang macapara?nitong ating Burgos na caaya-aya?pati n~g ugali at loob na dala.
Di pa nagluluat ang panahong ito?n~g caniyang pagtangap ng lahat n~g ?grado?,?ano't nagcataon sa Espa?ang reino?nagcaron n~g isang malaqui n~gang gulo.
Ito'y noong taóng isang libong ganap?ualong daan anim na puo't ualong singcad?buan n~g Septiembre sa istoriang saad?n~g ito'y mangyari caguluhang cagyat.
Dalauang binata ang naguing pan~gulo?na taga Maynila, Manuel at Antonio?Regidor ang n~galan sa nangyaring gulo?sa bayang Espa?a niyaong unang daco.
Caguluhang ito ay ualang ano man,?na hindi n~ga gulo n~g pagpapatayan,?cung di isa lamang na pag-uusapan?n~g Fraile't Tagalog sa Gobiernong mahal.
Pagtatalong ito ay di nai-iba?cung di yaong gustó nito n~gang dalaua?ang magcaron dito mabuting reforma?n~g pamamahala tayong lahat baga.
Ang tanang clérigo, ang dapat n~ga lamang?mag cura sa lahat m~ga bayan bayan?nitong Filipinas, at magcaron naman?n~g representacion de Cortes ang n~galan.
At cusang baguhin, pag-ayusing cagyat?ang escuelang bayan at colegiong lahat,?at ito'y ibigay ang siyang marapat?sa Paring tagalog tubong Filipinas.
Ang gayong usapín ay lumaquing tunay?ang lahat nang Fraile'y pauang naguluhan,?caya't napilitang sila ay naghalal?n~g Procuradores na Fraile rin naman.
Si Fray José Checa at Fray Joaquin Coria?ang naguing defensor taga usig baga?ng usapíng ito sa dalaua'y habla?na taga Maynila sa baya'y may sinta.
Sa lahat n~g ?diario? ang usapíng ito?sa Corte n~g Madrid nalagdang totoo't?pauang naaayon tanang artículo?sa tanang tagalog, Fraile siyang talo.
Baquit ang isa pa naquiayong tunay?isang tubo rito na naguing general?D. José Orosco Zu?iga ang n~galan?at iba pa n~gani na may catungculan.
Na sina D. Juan Záenz de Vismanos[1]?José Ochoteco[2], Rafael[3] na bantog?García López n~gani ang pan~galang lubós?n~g m~ga nag-usig na pauang tagalog.
Sa pagtulong nito na lubhang malihim,?ang lahat n~g Fraile ay di napatiguil,?lalong inululan n~g galit na tambing?sa dalauang ito na Regidor natin.
Lalong lalo na n~ga n~g sila'y lantacan?sa diariong ?Discución?[4] halos arao arao?n~g binatang Manuel, Fraileng calahatan?lalong nan~gag-usig